Silniki SWSE – silniki wysokiej sprawności energetycznej.
Na wstępie posłużę się pewnym porównaniem, które pozwoli zrozumieć i logicznie zobrazować kluczową zasadę pracy silników SWSE, którą to zasadą jest stosowanie w silniku z zapłonem iskrowym wysokiego stopnia sprężania z regulacją masy dolotu świeżego ładunku.
Proszę sobie wyobrazić dwa takie same wolnossące silniki z zapłonem iskrowym, które są jota w jotę takie same z jedynym tylko wyjątkiem, a mianowicie w pierwszym silniku zastosowany jest stopień sprężania 1:10 a w drugim stopień sprężania 1:15. Podczas pracy silnika o wyższym stopniu sprężania stosowana jest regulacja masy zasysanego ładunku tak aby w silniku nie występowało zjawisko spalania detonacyjnego, uzyskuje się to w ten sposób, iż sterowana komputerowo przepustnica wymusza aby współczynnik napełniania cylindra nie był wyższy niż 0,7. Jeżeli teraz rozpatrzymy pracę obydwu silników przy prędkości obrotowej 1.000 obr./min., to silnik pierwszy o stopniu sprężania 1:10 przy maksymalnym obciążeniu (maksymalnie otwartej przepustnicy) będzie cechował się współczynnikiem napełniania około 0,9 natomiast silnik o wyższym stopniu sprężania 1:15 z wymuszonym ograniczeniem napełniania poprzez niecałkowite otwarcie przepustnicy będzie się cechował współczynnikiem napełniania 0,7. Logicznym jest wniosek, że silnik o niższym stopniu sprężania z racji zasysania większej porcji ładunku w tym przypadku będzie się cechował wyższą mocą i niższą procentową stratą w odniesieniu do stosunku mocy względem strat mechanicznych pracującego układu. Rozpatrzmy teraz pracę obydwu tych samych silników przy maksymalnym obciążeniu przy prędkości obrotowej 3.500 obr./min. Silnik pierwszy o stopniu sprężania 1:10 przy maksymalnym obciążeniu (maksymalnie otwartej przepustnicy) będzie w tym przypadku cechował się współczynnikiem napełniania 0,7 wynikającym z naturalnych oporów kanałów dolotowych dla tej prędkości obrotowej, natomiast silnik o wyższym stopniu sprężania 1:15 również będzie się cechował współczynnikiem napełniania 0,7 gdyż dla tej prędkości obrotowej nie ma potrzeby dławienia dolotu (przepustnica również otwarta maksymalnie), ponieważ naturalne opory kanałów dolotowych wymuszają przy tej prędkości obrotowej maksymalny współczynnik napełniania o wartości 0,7 który jest dopuszczalnym dla tego silnika (nie ma zagrożenia wystąpienia zjawiska zapłonu detonacyjnego). Wniosek – przy prędkości obrotowej 3.500 obr./min. obydwa silniki zasysają taką samą porcję świeżego ładunku, który z silników będzie się cechował wyższą mocą i wyższą sprawnością energetyczną? Konstrukcja obydwu silników taka sama, masa świeżego ładunku taka sama, strata mechaniczna pracującego układu prawie identyczna. Tylko silnik o wyższym stopniu sprężania będzie się cechował wyższymi ciśnieniami podczas pracy oraz efektywniejszym przebiegiem spalania w funkcji kąta obrotu wału korbowego. Różnica w sprawności energetycznej pomiędzy obydwoma silnikami, to redukcja spalania w silniku o stopniu sprężania 1:15 o około 20% względem silnika o stopniu sprężania 1:10.
Poniżej prezentuję porównanie silnika SWSE z silnikiem tradycyjnym (przedstawione wartości są hipotetyczne i wynikają z szacunkowych obliczeń bazujących na mojej interpretacji i mojej znajomości zagadnień motoryzacyjnych – w chwili obecnej silnik SWSE jest koncepcją a nie w pełni działającym prototypem).
Porównywane cechy | Silnik SWSE | Silnik tradycyjny |
Rodzaj silnika | Czterosuwowy wolnossący z zapł. iskrowym | Czterosuwowy wolnossący z zapł. iskrowym |
Ilość i usytuowanie cylindrów | 4 – rzędowy | 4 – rzędowy |
Średnica cylindra skok tłoka | 70 mm / 80 mm | 70 mm / 80 mm |
Pojemność skokowa | 1.231 cm3 | 1.231 cm3 |
Ilość zaworów (kanałów) | 4 na cylinder – 16 | 4 na cylinder – 16 |
Rodzaj rozrządu | Rotacyjny „vagnetix” | grzybkowy |
Rodzaj zapłonu | Iskrowy strumieniowy – strumieniowa świeca zapłonowa nowej generacji dedykowana dla silnika SWSE | iskrowy |
Rodzaj mechanizmu zamieniającego ruch posuwisto- zwrotny na ruch obrotowy |
Wodzikowo-korbowy mechanizm hipocykloidalny ze sferycznym łożyskowaniem. Idealne zrównoważenie sił masowych, dzięki sferycznemu łożyskowaniu możliwa do uzyskania ogromna żywotność silnika. Sprawność mechanizmu około 83% |
Korbowy – tradycyjny |
Masa kompletnego tłoka i korbowodu |
Około 350 g Jednolity tłoko-korbowód + stopa korbowodu – wykonane z tytanu (możliwość wykonania ze stopu aluminium z rdzeniem stalowym) + śruby mocujące + pierścienie uszczelniające i zgarniający Dzięki tak niewielkiej masie w silniku SWSE siły masowe są ponad dwukrotnie mniejsze niż w silniku z tradycyjnym mechanizmem korbowym |
Około 800 g Tłok + korbowód + stopa korbowodu + śruby mocujące + sworzeń tłoka + pierścienie osadcze + pierścienie uszczelniające i zgarniający |
Stopień sprężania | 1 : 17 | 1 : 10 |
Współczynnik napełniania | Max – 0,6 | Max – 0,9 |
Rodzaj paliwa | Benzyna (możliwe zasilanie gazem LPG i CNG) |
Benzyna (możliwe zasilanie gazem LPG i CNG) |
Moc max. / obr. | 320 KM / 16.000 obr./min. | 90 KM / 5.500 obr./min. |
Sprawność energetyczna przy mocy max. |
40-50% | 20-25% |
Maksymalna sprawność energetyczna |
70-75% | 30-35% |
Hałas wynikający z uderzania płaszcza tłoka o tuleję cylindra w momencie przechodzenia tłoka przez GMP tłoka | Nie występuje zastosowanie mechanizmu hipocykloidalnego stwarza pionową pracę korbowodu bez jakichkolwiek wykorbień, przez co płaszcz tłoko-korbowodu przylega tylko do jednej ściany tulei cylindra, co jest wynikiem siły nacisku na tłok i występującym tarciem na panewkach korbowodu. |
Bardzo intensywny zwłaszcza przy przejściu z suwu sprężania do suwu pracy kiedy występują największe siły gazowe przy niskich prędkościach obrotowych. Na pewno zauważyliście, że silnik wkręcając się na obroty pracuje ciszej (silnik obciążony podczas jazdy), dzieje się tak dlatego, iż zwiększające się siły masowe znoszą się z siłami gazowymi przez co siła uderzeń płaszcza tłoka o tuleję cylindra jest mniejsza |
Hałas wynikający z pracy rozrządu |
Prawie nie występuje | Występuje w dużym stopniu i zwiększa się wraz ze wzrostem prędkości obrotowych silnika. Jest to wynikiem uderzeń grzybków zaworów o gniazda zaworowe co nasila się przy zwiększonej prędkości obrotowej kiedy to krzywka wałka rozrządu odrywa się od popychacza. Można ten efekt wyeliminować zwiększając siłę sprężyn, lecz to pociąga za sobą zwiększenie energii niezbędnej do zapewnienia pracy rozrządu, oraz w przypadku eksploatacji silnika na wyższych obrotach znacząco skraca żywotność rozrządu. |
Hałas wynikający z opróżniania cylindra | Niewielki gdyż ciśnienie gazów pod koniec suwu pracy jest blisko dwukrotnie mniejsze w porównaniu do ciśnienia gazów pod koniec suwu pracy w silniku tradycyjnym |
Znaczny zwłaszcza przy pełnym obciążeniu silnika |
Serwisowanie silnika | Wymiana świec strumieniowych co 100.000 km Wymiana oleju co 40.000 km |
Wymiana świec zapłonowych co 40.000 km Wymiana paska rozrządu co 70.000 km Wymiana oleju co 10.000 km |
Żywotność silnika przy standardowej eksploatacji (jazda zgodna z przepisami bez wysilania silnika) |
1.000.000 km | 300.000 km |
Awaryjność silnika | nieznaczna | znacząca |
Zużycie paliwa | Cykl pozamiejski 2,5 l/100 km Cykl miejski 3,5 l/100 km |
Cykl pozamiejski 4,8 l/100 km Cykl miejski 6,5 l/100 km |
Przybliżona masa silnika | 65 kg | 80 kg |